O «Arde Lucus» e o «San Froilán» na mirada de Xurxo Lobato.
Entrevistamos ao multipremiado reporteiro gráfico a propósito do seu novo libro: «Galicia é unha festa»
Comezaba a camiñar este proxecto, este medio dixital, en setembro do 2017 e alí estábamos, na Librería Trama para falar e fotografiar a un dos nosos referentes: o fotógrafo Xurxo Lobato. Daquelas presentaba en Lugo o seu libro «Vento nas Velas», e nós non podíamos cos nervios das primeiras veces e sobre todo coa presión de fotografiar a un fotógrafo de recoñecido prestixio.
A amabilidade e cercanía de Xurxo, o interese e entusiasmo polo noso proxecto (máis que polo seu libro) axudou a calmar os nervios e quitar todas a presión do novato fotógrafo que «enfrentábase» ao sagrado – e consagrado – reporteiro gráfico.
Coincidimos máis veces con Xurxo – é un gran seguidor noso desde aquela primeira vez, por certo – pero gustamos de lembrar esa primeira vez polo valor emocional (para nós) e polos consellos que nos deixou (para todos os que se inician na fotografía):
Desta volta «presenta» (a pandemia interrumpiu as presentacións físicas) «Galicia é unha festa» polo que aproveitamos para falar con él e que nos conte cousas sobre o mesmo:
Qué podemos atopar no libro «Galicia é unha festa»?
O libro recolle as festas galegas de Interese Turístico Internacional, Nacional e máis singulares de interese galego. Con textos do académico Felipe Senen en galego, español e inglés. E unha ficha para cada festa escrita por Omayra Lista. 152 páxinas, tapa dura. Un capitulo diferenciado onde se retratan 29 entroidos.
É un libro único destas características.
Debeu ser un traballo de longa duración…cánto tempo desde a primeira foto ata a última, a que consideraches que pechaba o proxecto e era hora de facer o libro?
Veño retratando as festas desde que comencei a traballar hai máis de 40 anos. Para o libro fixen un plan de traballo durante dous anos, e o groso das fotos do libro, máis algunhas que xa tiña feitas.
Á hora de facer un libro de fotos, unha exposición…moitos fotógrafos dicen que o peor é seleccionar as obras. Cómo o levas ti e como foi o proceso nesta ocación?
Eu traballo de sempre con diseñador, o mellor en libros, é Xosé Déaz, aprendeu con Luis Seoane e seu pai Díaz Pardo. Con él edito as fotos para o libro e afinamos a escolma final de fotos a publicar. É importante que o fotografo teña outra mirada en paralelo que axude a seleccionar. Facelas fotos e o esforzo que conleva pode ser un handicap para ver a imaxe mais atinada para cada festa. Precisase dunha mirada allea, mais obxetiva, non mediatizada pola experiencia de tomar a foto.
Asi hai festas que se definen cunha soa foto e outras precisan de mais.
De Lugo hai fotos do San Froilán e do Arde Lucus. Pola túa experiencia «mirando», fotografiando as nosas festas máis emblemáticas, qué recomendas vivir en cada unha delas?
Eu levo indo bastantes anos o domingo das Mozas ao San Froilán, é unha das miñas festas preferidas. A min gústame o ambiente festivo, participativo nas rúas do casco vello, as bandas de gaitas e a rapazada bailando espontáneamente, e un ambiente popular que me encanta.
O Arde Lucus xa e outra cousa, unha festa máis recente de recreación histórica. E máis de espectáculo, aínda que como se fai en Lugo o ambiente e moi popular.
Lugo e unha cidade festeira eso me resulta moi atractivo para retratar a espontaneidade da cidadanía.
Probablemente o libro sexa todavía máis importante «grazas» á pandemia porque ao mellor as festas cambian para sempre e estamos ante o libro que recolle «cómo eran antes as festas». Cómo o ves? Retomará a Galicia post-covid a súa intensidade festeira e a forma que temos de vivir as festas ou isto cambiounos para sempre.
Este libro distribuiuse xusto antes do confinamento, e a pandemia frenou o seu lanzamento. Pero non hai mal que por ben non veña.
En tempos que non se pode ir as festas levemos as festas a casa.
As festas en Galicia non van morrer, agora pola pandemia se anulan e pospoñen, mais penso que as tradicionais seguiran cando se poda.
Este libro si que e un documento, unha radiografia dunha maneira de facer as festas…que si cadra varía despois da pandemia…pode que sin querelo fixera un libro testimuña dun xeito de entender as festas.